Phần 1 | Phần 2 | Phần 3 | Phần 4 . | Tài liệu |
Ba nguyên tắc
- biết rõ giá trị của bản thân ( core values) | giá trị là nền tảng của thế mạnh được chứng kiến qua thành quả
- Gía trị thực dụng = quy đổi ra giá cả, values = price, xã hội sẵn sàng trả bạn
- Thang giá trị xã hội của con người
- kỹ năng xã hội ( social skills) | kỹ năng cơ bản kiếm ra tiền
- Chuyên môn ( expertise) | lĩnh vực bạn giỏi, người khác phải thuê bạn
- Tài năng ( talents) | điều bạn ưu việt , ít người thay thế , trả giá cao để cso được
- KHÔNG BAO GIỜ HẠ GIÁ BẢN THÂN
- khi nhận thức đk giá trị của bản thân , không hạ giá
- không phải cố chấp bảo thủ
- bảo vệ trái tim ( bản ngã, cốt lõi ) của chính mình
- xây dựng bức tường tâm lý ( pyschological boundary) không ai xâm phạm, chà đạp
- Giúp duy trì sự tự tin và niềm vui
- khi nhận thức đk giá trị của bản thân , không hạ giá
- LUÔN TÌM CÁCH NÂNG CAO GIÁ TRỊ BẢN THÂN
- Biết rõ giá trị sản phẩm (bản thân).
- Không bao giờ hạ giá sản phẩm (không discount giá trị bản thân).
- Tìm cách bán sản phẩm ở nơi người ta mua với giá cao nhất (tìm cộng đồng, môi trường công nhận và đánh giá cao giá trị của bạn).
✨ Ba tư thế sống (life stances) mà con người thường trải qua
- 🚀 ƯU THẾ (ADVANTAGE/SUPERIORITY)
- Đặc điểm: Có mọi thứ (quan hệ, chống lưng, tài sản), cảm thấy mình vượt trội so với người xung quanh (giàu nhất làng, giỏi nhất công ty).
- Tâm lý: Cảm giác vô địch, không sợ ai, muốn “chỉnh” người khác, dạy đời.
- Ví dụ: Khi ở thế mạnh, dễ dàng khuyên người khác đang gặp khó khăn là “hèn” nếu họ muốn từ bỏ, mà không hiểu áp lực của họ.
- Trích dẫn: “Mỹ nhân tự cổ như danh tướng, bất hứa nhân gian kiến bạch đầu” (Người đẹp và danh tướng xưa nay đều không muốn cho đời thấy mình tóc bạc) – nghĩa là khi đã ở ưu thế, không muốn người khác thấy mình lúc yếu đuối, nhược thế.
- 📉 NHƯỢC THẾ (DISADVANTAGE/INFERIORITY)
- Đặc điểm: Những ưu thế trước đây không còn nữa.
- Trải nghiệm của diễn giả:
- Giai đoạn nghèo khó, phải bán hàng, phải “quỵ lụy” (flatter, abase oneself) khách hàng, khen cả những điều không có để bán được hàng (ví dụ: bán mặt nạ).
- Phát hiện ra “nghệ thuật bán hàng”: Tìm ra điểm sáng, “thời hoàng kim” đã qua của khách hàng (điều họ từng tự hào) và ca ngợi nó.
- Khách hàng thích nghe lại vì những ưu thế đó không bao giờ quay trở lại.
- “Thời hoàng kim” (golden age): Giai đoạn thông minh nhất, tự tin nhất, nhiệt huyết nhất (thường là 22-28 tuổi theo Đông y cho nam, trước 33 cho nữ). Sau đó, năng lực sáng tạo, nhiệt huyết sống giảm dần.
- Hệ quả: Cảm giác năng lực chuyên môn đi xuống, không còn như xưa.
- 🌪️ THẤT THẾ (POWERLESSNESS/DEFEAT)
- Đặc điểm: Không là gì cả, mất hết vị thế.
- Ví dụ: Tuổi già, chỉ còn tài sản tích góp, trở thành “người thừa” (redundant person) với con cháu.
Câu hỏi cốt lõi: Làm sao để trong hoàn cảnh thất thế, nhược thế, hay ưu thế, bạn vẫn tìm được con đường của mình?
- Luận điểm của Foucault (theo diễn giả):
- Cuộc đời có vẻ hỗn loạn (chaotic), nhưng luôn có một trật tự (order) ẩn sâu.
- Trật tự này không chỉ là trên dưới, trước sau, mà là cách mọi thứ kết nối (interconnectedness) tạo nên ý nghĩa (meaning).
- Cách sắp xếp mọi thứ (ví dụ: màu sắc cái bàn) thể hiện cá tính (personality), quyền lực (power) của người làm chủ.
- Bằng cách sắp xếp mọi thứ theo một trật tự, ta xác định được quyền lực, sự tự tin, sức mạnh và xây dựng thế giới của mình.
- Vấn đề: Chúng ta muốn xây dựng trật tự nào?
💧 NƯỚC: HÌNH MẪU CHO SỰ LINH HOẠT VÀ QUÝ GIÁ
Tìm kiếm hình mẫu mô phỏng (role model, paradigm)
- Nước (water) là hình mẫu tối ưu:
- Cách trôi chảy của nước: “Không gì chặn được nó” (unstoppable).
- Trong trạng thái nào nước vẫn làm ta cảm thấy nó quý giá (precious).
- Mục tiêu: Tìm một cách sống, cách sắp xếp lại bản thân và thế giới của mình để trở nên quý giá, có một trật tự để sống và làm việc từng bước một.
🌊 GIAI ĐOẠN 1: THẤT THẾ (TRẠNG THÁI DÒNG CHẢY TỪ ĐÁY)
Tổng quan: Trạng thái yếu thế nhất, bị động, chịu nhiều đau khổ.1. 🌀 TÙY BA TRỤC LƯU (Trôi nổi theo sóng đời)
Ý nghĩa: Không có chút thế mạnh nào, chỉ trôi nổi theo dòng đời. Đây là điểm xuất phát ở đáy.
2. ➡️ PHÓ CHƯ ĐÔNG LƯU (Mặc cho dòng chảy về Đông / Sống ngày nào biết ngày ấy)
- Ý nghĩa: Trôi ra biển, sống đến đâu hay đến đó, không có kế hoạch nghiêm túc cho ngày mai.
- Triết lý tương ứng:
- Trung Quốc: Binh đến tướng chặn, nước đến đất chặn/trại (Đến đâu hay đến đó, đối phó khi sự việc xảy ra).
- Ví dụ: Làng chỉ đắp đê khi nước đã đến.
- Phổ biến: Khoảng 90% xã hội sống trong trạng thái này, dù có thể có những kế hoạch lẻ tẻ. ngày ngày nào biết ngày đấy
3. 😭 LỆ LƯU MÃN DIỆN (Nước mắt chảy đầy mặt)
- Ý nghĩa: Khóc đến mức không còn muốn lau nước mắt, hoàn toàn tuyệt vọng, buông xuôi, đau khổ đến mức không còn sức lực chống lại.
- Phân biệt:
- Nếu còn lấy tay lau nước mắt, tâm khí (mental energy, spirit) vẫn còn mạnh.
- Lệ lưu mãn diện là khi tâm khí đã rất yếu.
- Trong thực tế: Nhiều chủ doanh nghiệp khi chia sẻ nỗi đau, thất bại, sỉ nhục cũng khóc, nhưng vẫn thấm nước mắt -> chưa đến mức lệ lưu mãn diện.
4. 🩸 LƯU HUYẾT HÃN, GIÃ LƯU LỆ (Chảy máu, mồ hôi, và cả nước mắt)
- Ý nghĩa: Tổn thương cả về tâm lý lẫn cuộc đời (mất mát, sỉ nhục, bị đuổi việc).
- Trải nghiệm cá nhân của diễn giả: Bị đuổi việc 4-5 lần, mỗi lần cảm giác không muốn sống, cảm thấy bị vứt bỏ, coi thường.
- Nỗi đau khi bị người thân quen đột nhiên phụ bạc, sỉ nhục.
5. 🏞️ ĐỒNG LƯU HỢP Ô (Nhiều dòng cùng chảy hợp thành vẩn đục)
- Câu nói ẩn dụ: “Bông hoa huệ trắng và bức tường cũng trắng, nhưng cái bóng bông hoa huệ in lên tường lại đen.” / “Mỗi dòng suối đều trong sạch, tại sao gặp nhau thành sông thì lại đục?”
- Quy luật cuộc đời: Những người trong sáng đến đâu, khi gặp nhau thành một tập thể (collective) sẽ đều có đố kỵ (envy), tranh đấu (struggle), ghen ghét (jealousy). || chấp nhận cuộc đời đen tốii..
- Bài học: Chấp nhận cuộc đời “đen tối” (dark side of life). Chỉ khi đã đổ máu đổ cả lệ mới thấy rõ điều này.
6.🛡️ PHÙ SA BẤT LƯU NGOẠI NHÂN ĐIỀN (Nước phù sa không chảy vào ruộng người ngoài)
- Ý nghĩa: Sau khi trải qua đau khổ, biết được cuộc đời đen tối, con người bắt đầu biết giữ những gì là của mình (what is rightfully theirs).
- Nước tốt (của cải, giá trị) không để chảy vào ruộng người khác. Không còn vô tư (naive, carefree) như tuổi 20.
- Biết quý trọng sĩ diện (dignity), giá trị (value), tự tôn (self-esteem), thời gian sống (life time).
- Thực tế khó khăn: Rất khó để biết giữ mình. Ngay cả những ông bà chủ 40 tuổi, sắc bén, thành công vẫn có thể đánh mất mình (lose oneself), bị lừa trắng tay.
- Ví dụ: Nữ doanh nhân thành đạt, chủ chuỗi cửa hàng cao cấp, xuất hiện như “thiên thần”, “nữ thần”, cuối cùng mất tất cả vì tin người, nợ nần, bị cả nghệ sĩ cho vay tiền khinh bỉ.
- Kết luận: Học được bài học này là một hành trình nhiều nước mắt.
7. 💰 TẾ THỦY TRƯỜNG LƯU (Dòng nước nhỏ chảy dài / Ít mà bền lâu)
- Nghệ thuật sinh tồn ở giai đoạn thất thế.
- Nguyên tắc kinh doanh của người Hoa:
- Hàng tốt nhập về đừng bày hết ra bán, mà bán nhỏ giọt (drip-feed), từng chút một (ví dụ: bán đá quý, vòng tay).
- Bán món này rồi bán món kia, từ từ.
- Áp dụng vào cuộc sống:
- Chi tiêu, đối đãi: Muốn mời ai đó quý, thay vì một bữa sang trọng hết tiền, hãy chia nhỏ thành nhiều lần (bánh mì, chén nước, bánh tôm Hồ Tây).
- Cho vay: Có 10 triệu muốn cho người thân vay, đừng cho hết. Cho vay 10 triệu, họ sẽ nghĩ bạn có 100 triệu và có thể đòi hỏi nhiều hơn, nếu không được sẽ nghĩ bạn “ác độc”. Nên cho vay ít một.
- Ví dụ về bà bán xôi (sticky rice): “Một mẹt xôi mà cả xóm ăn không hết”. Nghệ thuật là mỗi lần chỉ lấy một ít, thêm ruốc, lạc -> cảm giác nhiều.
- Sức mạnh của tế thủy trường lưu:
- Giúp người kinh doanh nhỏ sống sót.
- Là một hành trình sống tuyệt vời: từ tùy ba trục lưu, phó chư đông lưu -> mặt đầy lệ -> chảy máu -> biết giữ mình -> biết cách chi tiêu, sống và kiếm tiền bình lặng, an toàn.
- Vẻ đẹp của sự tự tại:
- Diễn giả kể về chị bán xôi Phú Thượng, vẻ ngoài không đẹp nhưng từ một mẹt xôi đã mua được nhà, xe, chồng từ nghiện ngập trở lại bình thường.
- Hình ảnh chị bán xôi khác ngồi vắt chéo chân mỉm cười dù không có khách, nụ cười “có tất cả mọi thứ trên đời”. | làm ăn nhỏ tế thửu trường lưu,
- Diễn giả ao ước được như họ, không cần phô trương Facebook, spa, chỉ cần sự tự tại, nụ cười thoải mái đó.
🌫️ GIAI ĐOẠN 2: NHƯỢC THẾ (TRẠNG THÁI CHUYỂN TIẾP, BẮT ĐẦU CÓ ÍT THẾ MẠNH
Bắt đầu có chút địa vị, thế mạnh, nhưng vẫn còn mông lung, chưa rõ định hướng. Thường là giai đoạn chuyển ngành, đến nơi mới, bắt đầu kinh doanh mới
1. 💨 MÃN ĐẦU VỤ THỦY (Sương mù/Sương sớm đầy đầu)
- Ý nghĩa: Sương giăng đầy đầu, đường đi mờ mịt, không biết phải đi tiếp thế nào.
- Bối cảnh: Mới tốt nghiệp, biết dùng Excel, có chút chuyên môn bán hàng, marketing setup, có chút tài năng lẻ (đẹp trai, xinh gái, dễ nhìn, dễ nói) – có “cái gì đó để bán”.
- Tình trạng chung của đa số khi bắt đầu hoặc chuyển đổi.
- “Đầu không nghĩ được gì”, tầm mắt bị che mờ.
2. 🌸 LƯU THỦY LẠC HOA (Nước chảy hoa trôi)
- Ý nghĩa: Sau giai đoạn đầu không biết nghĩ gì, bắt đầu ngó nghiêng, gặp gỡ, hiểu được dòng chảy. Nhìn bông hoa trôi trên dòng nước để biết hướng dòng chảy.
- Bài học: Bắt đầu học cách cúi đầu (humility, observation).
- Trong phong thủy: Đổ nước xuống đất bằng phẳng để xem nước chảy về hướng nào (độ dốc). Vùng trũng (low-lying area) là nơi thủy khí tụ (water qi gathers), tài lộc tụ (wealth gathers). Xây nhà gần vùng trũng (nhưng không phải đáy) là kỹ thuật tốt.
3. 🌊 THỦY ĐỂ LAO CHÂM (Đáy bể mò kim)
- Ý nghĩa: Sau khi đã biết “nước chảy hoa trôi” (hiểu sơ bộ dòng chảy), cần nhìn sâu vào đó để tìm một chỗ cho mình, xem ai cần mình.
- Hành động:
- Tìm người cần giá trị của bạn. Nếu không ai trong công việc, kinh doanh cần, thì tìm một người cần sự phục vụ, ngoan ngoãn, thậm chí “ngu xuẩn” của bạn.
- Bài học: Phải cúi xuống, chấp nhận mình là “cây kim” để học hỏi.
4. ⛰️ THIÊN SƠN VẠN THỦY (Nghìn núi muôn sông / Trải qua muôn vàn)
- Ý nghĩa: Phải trải qua rất nhiều sự học tập, gặp gỡ nhiều người, nhiều thử thách.
- Thái độ: Ai dạy gì hay đều học, ai nói gì tốt, có ích cho công việc đều học.
- Tư duy đề xuất: Thực dụng và tích cực (pragmatic and positive).
- Làm lợi cho người khác trước khi làm lợi cho mình (như Đức Thích Ca: Lợi kỷ lợi tha – lợi mình, lợi người).
- Mục tiêu ở giai đoạn nhược thế: Cần người khác cần bạn. Mức độ người ta cần bạn = mức độ người ta trả cho bạn = mức độ bạn sống tự tin.
- Khó khăn: Ai cũng sợ khổ, tìm cửa dễ thở. Nhưng “không có cuộc đời trôi chảy đâu”.
- Ví dụ: Anh Vượng (VinGroup) trước khi thành công ở Việt Nam cũng “nhỏ nhiều máu” ở Ukraina (luôn sợ chết, sợ bắt cóc).
- Những người thành công trong sách của Tạ Duy Anh đều trải qua máu mồ hôi nước mắt, bị dày vò, chà đạp (ví dụ: anh Tuyển ở Quảng Ninh).
- Kết luận: Ai cũng phải chịu dày vò (torment, ordeal) mới có tương lai tốt. Nếu không, hiện tại tốt cũng không bền.
5. 🏞️ PHÓ CHI LƯU THỦY (Thuận theo dòng chảy / Cho nước chảy xuôi)
- Ý nghĩa: Sau khi đã “thành tài” (mastered the skills) qua thiên sơn vạn thủy, tìm được công ty, tập thể mình muốn, biết mình giỏi gì, có ích gì, phát huy điều đó.
- Cảm giác: Đời rất xuôi, rất thuận, rất vui. Công việc tốt, làm được nghề.
- Ví dụ: Làm trưởng phòng Marketing dù công ty chỉ có một mình mình cũng là phó chi lưu thủy.
- Điều kiện: Phải chấp nhận trải qua thiên sơn vạn thủy mới đến được giai đoạn này.
6.💧 BỐI THỦY GIA TÂN / BÔI THỦY SA TÂN (Múc nước đổ lên cát mới / Biết rõ mấu chốt)
- (Chú thích: “Gia tân” hay “Sa tân” có thể là biến thể hoặc lỗi phiên âm, nhưng ý nghĩa chung là sự tinh thông, biết rõ.)
- Ý nghĩa: Làm việc gì cũng biết mấu chốt (crux, key point) ở đâu, tiết kiệm sức lực tối đa.
- Ví dụ:
- Kế toán viên giỏi: Mọi người trong doanh nghiệp ngưỡng mộ.
- Marketing: Biết viết bài nào cho khách hàng nào, trả lời mail thế nào để có thiện cảm, mua thêm hàng.
- Đời sống: Biết nói gì với ai để mọi chuyện an lành, người ta vui, thích, không ghét.
- Hệ quả: Trở thành người từng trải, “kinh khủng lắm đó”.
Hệ quả: Trở thành người từng trải, “kinh khủng lắm đó”.
7. ✨ THANH TRẦN TRỌNG THỦY (Hạt bụi trong giữa dòng nước đục)
- Ý nghĩa gốc (theo diễn giả): Trong bãi nước đục, hai hạt (bụi) không bị (dính vào nhau).
- Diễn giải: Giữa dòng đời đục ngầu, bạn vẫn là một hạt bụi sạch. Làm cho người ta cảm giác bạn là người tốt, đáng tôn trọng.
- Cảnh giới cao nhất của nhược thế: Khi bạn không bằng người ta về nhiều mặt (ngoại hình, tiền bạc, quan hệ, bằng cấp), nhưng ai gặp cũng phải tôn trọng.
- Mục đích sống: Sống một đời để ai gặp mình cũng phải tôn trọng.
- ⚠️ Cảnh báo: Nếu chỉ dừng ở việc “muốn mọi người tôn trọng”, sẽ mãi ở nhược thế, không thành “nhân vật lớn” (nhân vật lớn ở tuyến trên – ưu thế).
👑 GIAI ĐOẠN 3: ƯU THẾ (THẾ GIỚI THƯỢNG LƯU)
1. 🙏 ẨM THỦY TƯ NGUYÊN (Uống nước nhớ nguồn)
- Nguồn của họ tốt (gia đình chuẩn mực, uy tín, trung lưu, giàu có, bản thân đẹp đẽ, có điều kiện học hành từ nhỏ).
- Phải trân trọng xuất phát điểm, giá trị gia đình, sao chép, phát huy nó để con đường đi dài lâu.
- Ví dụ: Bạn bè diễn giả được học tiếng Anh từ nhỏ (thế hệ 8x, học phí 150k/buổi so với 15k/buổi của diễn giả).
2. ☁️ LƯU THỦY HÀNH VÂN (Nước chảy mây trôi)
- Ý nghĩa: Cuộc đời không cần tham, không cần gì nhiều, đi con đường vui vẻ, đến đâu tốt đến đó.
- Điều kiện:
- Có tiền, muốn học lớp nào cũng được.
- Con cái không cần học quá tốt vẫn vào được trường tốt, không cần học giỏi vẫn vào đại học, thậm chí không cần bằng đại học.
3. 🦟 TINH ĐÌNH ĐIỂM THỦY (Chuồn chuồn đậu/chấm nước)
- Ý nghĩa: Chọn ra thế mạnh của mình, tiếp xúc nhẹ nhàng, tìm hiểu để tìm ra chỗ ưu thế có thể đạt được hoặc phát triển.
- Hành động “dễ nữa” sau khi đã “nước chảy mây trôi”.
4. 🤝 BÌNH THỦY TƯƠNG PHÙNG/GIAO (Bèo nước gặp nhau)
- Ý nghĩa: Mở rộng mối quan hệ, gặp gỡ nhiều người mới.
5. 🏆 DƯƠNG CHI CAM LỘ / DƯƠNG CHI TINH THỦY (Nước cành dương / Một cốc nước nói lên địa vị)
- (Chú thích: “Cam lộ” thường liên quan đến sự tinh túy, may mắn. “Tinh thủy” là nước trong, tinh khiết.)
- Ý nghĩa: Có địa vị xã hội.
6. 🏔️ CAO SƠN LƯU THỦY (Núi cao nước chảy / Tri âm tri kỷ)
- Ý nghĩa: Gặp được những người ở tầng cao xã hội, kết nối thành đối tác chiến lược.
- Tập hợp những người giàu cùng nhau phát triển doanh nghiệp (ví dụ: Anh Vượng và các đối tác mạnh).
- Ở đỉnh của xã hội, hoặc đỉnh trong một cộng đồng (học sinh giỏi chơi với nhau, hội trưởng phòng chơi golf, hội cùng mức chi tiêu/thành công trên Facebook).
- Tìm được cộng đồng trên cao, duy trì ưu thế trong thời gian dài.
7. 💎 TÍCH THỦY XUYÊN THẠCH (Nước chảy đá mòn / Kiên trì sẽ thành công)
- Ý nghĩa: Bằng quan hệ, bằng những gì mình có, “giọt nước có thể xuyên thủng đá”.
- Trên đời không có chuyện gì khó khi có tiền, địa vị, thành công, quan hệ. Họ có sức mạnh làm được mọi chuyện.
- Đây không phải là tư thế của giọt nước ở số 21 (tùy ba trục lưu – trôi nổi theo sóng).
📉 THẤT THẾ (Suối nhỏ, ao bèo, sương bay buổi sớm) | ⚖️ NHƯỢC THẾ (Hồ lớn, kênh sâu, cả ngày mờ mịt) | ƯU THẾ |
Đặc điểm: Không có ưu thế gì, không có “thế” gì cả, may mắn tồn tại. Tay trắng, bằng đại học như ai nhưng không có gì nổi bật, thậm chí kém (lùn, lệch, gù). | Đặc điểm: Có thế mạnh nhưng người khác mạnh hơn, giỏi nhưng có người giỏi hơn, tài năng nhưng có người tài năng hơn. “Cúi xuống không ai bằng, ngẩng lên không bằng ai” – tầng lớp trung lưu (middle class). | Họ phải luôn hướng đến những gì “trong, sáng, sạch, tách rời” (clear, bright, clean, separate). Cuộc sống của họ thường là Lưu thủy hành vân (nước chảy mây trôi – đi ra ngoài có mây che, ở dưới nước có nước đẩy) -> cuộc sống sướng, nhưng có áp lực riêng. |
Tìm suối nhỏ: Dòng chảy nhỏ, công việc nhỏ (kinh doanh nhỏ trong xóm, khu chung cư). Tìm ao bèo: Cộng đồng bé tí, ngách (niche market) nhỏ, việc chỉ mình bạn làm. | Tìm hồ lớn: Nơi ai cũng đến, tức là làm ngành mà xã hội đang cần, theo xu hướng chung (tài chính ngân hàng, khoa học xã hội…). Tìm kênh sâu: Ngành ngách, phục vụ đối tượng đặc biệt, đòi hỏi kỹ thuật tốt, không phổ biến nhưng chuyên biệt. | 🌊 SÔNG DÀI (LONG RIVER) Ý nghĩa: Chiếm lĩnh những ngành đang có, có ích và thiết yếu cho toàn bộ xã hội (ví dụ: ngành nước, điện, ngân hàng). Họ có đủ nguồn lực (resources) để chiếm vị trí đó. Ví dụ thực tế (cho “ông em nhà giàu”): Thay vì mở quán cà phê (không ăn thua với trình độ giàu có đó), nên đặt vào vị trí quản lý building 20 tầng, rồi chuỗi trường học, rồi siêu du thuyền. 🌍 BIỂN RỘNG (WIDE OCEAN) Ý nghĩa: Vươn tầm quốc tế, chiếm lĩnh một ngành, một địa vị, một đỉnh cao nào đó. |
Tai họa chính: Sương bay buổi sớm (không biết gì về thế giới bên ngoài, không hiểu thời cuộc) -> dễ bị lừa mất hết tiền tích lũy. Cuộc sống có thể nhẹ nhàng nếu: Chấp nhận suối nhỏ, ao bèo, không có tai nạn lớn. | Tai họa chính: Cả ngày mờ mịt (ngày nào cũng mệt mỏi, lúc nào cũng cố gắng). | Trời giông bão/Biến động xã hội (social upheavals): Người thất thế: Biến động xã hội (dịch bệnh, thiên tai) ít ảnh hưởng trừ khi đụng đến sinh mạng. Họ vẫn tồn tại. Người nhược thế (trung lưu, làm văn phòng): Lo sợ mất việc, không biết sống bằng nghề gì nếu bị đuổi. Đây là “cả ngày mờ mịt” của họ. Người ưu thế (Sông dài, Biển rộng): Biến động xã hội có thể là lũ lụt, chặn dòng, bóp nghẹt, thậm chí biến mất. |
PHÁT TRIỂN CÁ NHÂN TRONG TỪNG GIAI ĐOẠN SỐNG
🌟 GIAI ĐOẠN 1 CỦA NGƯỜI THẤT THẾ: TÙY BA TRỤC LƯU (Lạc lõng trong đời)
- Ý nghĩa sâu sắc:
- Không chỉ là thông báo tình trạng, mà là bước đầu tiên để nhận thức và thay đổi.
- Điều khó nhất cho người thất thế là đối diện với sự thật mình lạc lõng (lost, adrift).
- Thực trạng phổ biến:
- Người thất thế hay sĩ diện (face-saving, prideful). Xấu hổ vì béo, nghèo, dễ phát điên khi bị động chạm.
- Vấn đề cốt lõi của người thất thế:
- Trốn tránh sự thật, tự ti, đau khổ, quằn quại.
- Sự thật cuối cùng của tùy ba trục lưu: Lạc lõng và không biết phải sống tiếp thế nào (người xấu không biết yêu sao, người nghèo thất nghiệp không biết lấy tiền đâu, sinh viên không quan hệ bằng trung bình không biết làm gì).
- Không chân thành (sincere, authentic) với cảm xúc lạc lõng của mình, luôn tỏ ra ổn -> “đang giết bạn”.
- Con đường thay đổi (tham khảo Liễu Phàm Tứ Huấn của Viên Liễu Phàm):
- Luôn thấy xấu hổ vì những gì mình sai: Biết mình yếu, sai, tệ ở đâu (chính niệm đầu tiên).
- Biết kính sợ bề trên, thần quỷ.
- Cần một ý chí dũng mãnh (strong will, courage): Để chấp nhận sự lạc lõng, cô đơn, không là ai của mình. Người chấp nhận được điều này đã mạnh hơn rất nhiều.
- Lưu ý về môi trường:
- Có thể bạn yếu thế trong môi trường này nhưng ưu thế ở môi trường khác (ví dụ: học giỏi ở trường nhưng gặp học sinh giỏi quốc gia thì thấy mình “ngu”).
- Phải chấp nhận sự “ngu” của mình trong lĩnh vực người khác giỏi.
GIAI ĐOẠN 2 CỦA NGƯỜI THẤT THẾ: PHÓ CHƯ ĐÔNG LƯU (Lao vào dòng đời, chủ động học cách kiếm sống)
“Lao vào dòng đời”: Ai bảo gì làm đấy, có việc gì làm đấy. Chấp nhận bị sai khiến, dằn vặt, giẫm đạp, coi như con chó.
Bản chất người thất thế: Lạc lõng trong cuộc đời mình đang sống, không được nâng đỡ, yêu thương. (Người có ưu thế ngoại hình bớt lạc lõng hơn).
- Mục tiêu của việc “lao vào dòng đời”:
- Tìm ra cửa sống (way to survive), việc người ta cần mình.
- Quá trình này rất đau khổ.
- Bài học từ sự “chà đạp”:
- Khi người ta quen sai bảo, bạn sẽ nhận ra việc nào bạn hay được sai nhất -> đó có thể là điểm bạn “đắc dụng” (useful).
- Thiên hạ (everyone else) chính là “ông bà chủ” phản hồi tốt nhất về bạn. Họ bóc lột, sai khiến, đè nén bạn, nhưng việc họ thích sai bạn nhất có thể là việc bạn giỏi nhất (ví dụ: đi mua nước).
- Kinh nghiệm nhân sự (HR): Gọi điện cho lãnh đạo công ty cũ để hỏi về nhân viên -> phản hồi đúng nhất.
- Biết mình đắc dụng ở đâu:
- Ngay cả khi xấu xí, bị lạm dụng, lôi kéo, quỵt lương, vẫn có thể nhận ra mình giỏi làm bếp, giỏi đi mua đồ.
- Đây có thể là những nghề nghiệp (professions) bắt đầu cuộc đời bạn.
- Nếu số đông đều muốn bạn làm một việc (kê ghế, mua nước, chuẩn bị phông bạt) -> bạn có thể trở thành người tổ chức sự kiện, cung cấp vật phẩm.
- Sức mạnh từ sự chà đạp (khi có chính niệm):
- Sự chà đạp này tăng thêm năng lượng (energy), ý chí (willpower) để bứt phá.
- Vấn đề của thế hệ trẻ (95 trở đi): Khó chấp nhận mình thất thế -> sẽ luôn là “nhiên liệu đốt lò” (fuel for the furnace) trong cuộc chiến xã hội.
- Tầm quan trọng của việc chịu dày vò (endure hardship):
- Trong một xã hội mà đa số có xuất phát điểm thất thế (ít hiểu công nghệ, ít quan hệ), ai chịu dày vò để tìm ra con đường của mình sẽ chiến thắng.
- Người chuyển việc 10 công ty -> không phát hiện được gì ở mình, không biết công ty cần gì ở mình.
- Sự khác biệt khi có chính niệm:
- Không có chính niệm (không biết mình lạc lõng): Bị dẫm đạp, sai khiến -> đánh mất bản thân, nghĩ đó là việc duy nhất mình có thể làm.
- Có chính niệm (biết mình lạc lõng): Mỗi sự dày vò sẽ thêm tinh anh (essence), năng lượng, ý chí để bứt phá thành con người tiếp theo.
GIAI ĐOẠN 3: CHẤP NHẬN BẢN THÂN ĐỂ KIẾM SỐNG – “THẤM SỰ ĐỜI”
- Ý nghĩa: Sau khi “mặt đầy nước mắt” (Lệ lưu mãn diện), thấy sự giày vò, vất vả là đương nhiên, và với ý chí của người đã hiểu mình lạc lõng, một biến cố quan trọng xảy ra: chấp nhận con người thật của mình để kiếm sống.
- Chấp nhận mình là người thất thế, không có nhiều điều hơn người khác.
- Đây là điều “khó khăn nhất cuộc đời”.
Điểm mấu chốt: Dùng sự chấp nhận (chấp nhận hoàn cảnh, con người mình) để kiếm sống sẽ tạo ra tương lai.
🩸 GIAI ĐOẠN 4 : LƯU HUYẾT HÃN, GIÃ LƯU LỆ (Đổ máu, mồ hôi, nước mắt) – CỐ GẮNG KIẾM SỐNG BẰNG MỌI GIÁ VÀ SỰ TỬ TẾ NẢY SINH
- Hành động:
- Không dám ăn tiêu, mỗi ngày tích cóp công sức.
- Sống tiết kiệm để hiểu sự đời: Hiểu người nghèo, người bên dưới, nỗi đau của người thất thế.
- Sự tử tế (kindness, decency):
- Là những chuyện bé xíu (tử tế = tử là bé, tế là nhỏ).
- Ba chuyện bé xíu của tử tế:
- Trong từng chuyện một đều cẩn thận, chi li.
- Chi tiêu cẩn thận, chi li.
- Đối xử với người khác cẩn thận, chi li (ví dụ: bà mẹ hỏi con ăn no không, uống nước chưa).
- Người đã “đổ máu đổ cả lệ”, quen gắng sức, tiết kiệm sẽ trở nên tử tế.
- Hệ quả của sự tử tế và nỗ lực:
- Những người xung quanh sẽ vì bạn mà sống tốt hơn, bạn không còn cô đơn lạc lõng.
- Không cần trẻ đẹp, địa vị, tiền bạc. Người làm thuê (osin) chăm chỉ, cố gắng có thể có thu nhập cao (15-20 triệu/tháng), điều mà nhân viên marketing khó mơ tới.
- Bản chất của nỗ lực và tử tế:
- Là thứ “xa xỉ” đối với tâm hồn con người, rất khó có được.
- Không tự nhiên sinh ra, mà phải qua hành trình lạc lõng, dày vò, chấp nhận bản thân, hiểu rõ nội tâm đau đớn mệt mỏi của mình.
- Nhân viên, đồng nghiệp bình thường khó có được điều này nếu không trải qua.
- Giá trị thực tế: Người đạt đến điểm này có tiềm năng lương 10-20 triệu/tháng, không thấp.
GIAI ĐOẠN 5: ĐỒNG LƯU HỢP Ô (Nhiều dòng cùng chảy hợp thành vẩn đục) – CHẤP NHẬN SỰ ĐA DẠNG VÀ XÂY DỰNG MẠNG LƯỚI
- Quá trình: Sau khi chăm chỉ, nỗ lực, tử tế, bạn bắt đầu mở rộng ra, gặp gỡ nhiều người cùng hoàn cảnh/công việc (ví dụ: các chị dọn dẹp khác, các người bán cá khác).
- Thực tế: Sẽ có đấu tranh, nói xấu, nhưng bạn tham gia vào mạng lưới (network) công việc của họ.
- Bước tiến: Nếu khôn ngoan, có thể tổ chức một mạng lưới của riêng mình, trở thành “ông bà chủ tự thân” (ví dụ: người dọn nhà có thêm 2 người cùng làm, mình tìm việc và chia phần).
- Chấp nhận sự “vẩn đục” của cuộc đời:
- Chấp nhận mỗi người một tính cách, sự xấu của người khác.
- Khó khăn: Con người khó chấp nhận cái xấu của người khác, nhất là khi họ ác với mình, cướp việc của mình.
- Thái độ của thương nhân Trung Hoa: Nhận tiền (thỏi bạc) nhưng nói “quan trọng là ân tình, tin nhau là được” -> chấp nhận ai cũng vì lợi ích, ích kỷ.
- Hòa khí sinh tài (Harmony breeds wealth): Chấp nhận điểm xấu của đối phương, chấp nhận khách hàng có “tiếng xấu” (ví dụ: Hiền Hồ mua nội y) mà vẫn yêu thương. Không phán xét, hiểu ai cũng có uẩn khúc, nỗi đau, vấp váp. -> Sẽ không nghèo, không bị chê trách.
- Nguy cơ của việc không chấp nhận:
- Luôn hừng hực căm ghét, phẫn nộ với các vụ việc trên mạng (trà xanh, tiểu tam) -> tâm lý không thể bán hàng, dễ sụp đổ trong công việc.
- Sức mạnh của sự thấu cảm: Mở trái tim, thông cảm nỗi đau người khác -> không ai chê trách được.
- Kết quả: Có mạng lưới làm ăn (người cung cấp cá, ngư dân). Sống cuộc đời như bà Tú Xương “nuôi đủ 5 con với một chồng” không nghèo.
GIAI ĐOẠN 6: PHÙ SA BẤT LƯU NGOẠI NHÂN ĐIỀN (Nước tốt không chảy ruộng người ngoài) – LỌC LÕI SỰ ĐỜI, BIẾT BẢO VỆ QUYỀN LỢI VÀ XÂY DỰNG “GIA ĐÌNH THẬT”
- Sự khôn ngoan:
- Không phải khách hàng của mình -> không cung cấp đồ tốt.
- Không phải người tốt -> không cung cấp đồ tốt.
- Không phải đối tác -> không cung cấp dịch vụ.
- Phải bảo lưu quyền lợi cho những người liên quan đến mình (“lọc lõi sự đời”).
- Biến người khác thành “cuộc sống của mình”:
- Thực tế: Người xung quanh (anh em, đồng nghiệp) ít ai thật sự quan tâm, lo lắng cho mình như máu mủ.
- Chỉ khi bạn đã chăm chỉ, nỗ lực, được yêu quý (giai đoạn trước) VÀ biết đồng cảm, đồng lưu hợp ô (chấp nhận khuyết điểm của họ), họ mới coi bạn là người thân duy nhất.
- Lúc này, “ruộng của bạn” là để nuôi những người đó.
- Xây dựng đội nhóm bền vững:
- Để đại lý, chi nhánh không phản bội: Phải cho họ thấy sự vất vả, nỗ lực của bạn (người ta tin vào điều đó, không tin vào khoe sản phẩm) VÀ sự đồng cảm, thấu hiểu, chia sẻ của bạn.
- Thiếu 2 điều này -> không có đội nhóm, nước của bạn đổ vào họ là lãng phí (“nước chảy vào ruộng người ngoài”).
- Kết quả: Nếu có đội nhóm bán hàng dựa trên nền tảng này, sẽ tồn tại mãi vì làm những công việc không cần ưu thế (ưu thế liên quan đến thời đại, thất thế là vĩnh hằng). Những người phục vụ sự thất thế, phục vụ nhu cầu xã hội, khi tập hợp thành đội nhóm sẽ rất hùng mạnh.
- Bí quyết phát triển cá nhân ở điểm này: Tìm “gia đình thật” của mình, biến người khác thành một phần cuộc sống bằng cách cung cấp lợi ích, làm họ tin tưởng, yêu thương, thấu hiểu. -> Bạn không còn là người thất thế nữa.
GIAI ĐOẠN 7: TẾ THỦY TRƯỜNG LƯU (Dòng nước nhỏ chảy dài) – SỰ TINH TẾ, ĐIỀU HÒA MỐI QUAN HỆ
- Đặc điểm: Trở thành người tinh tế (subtle, refined) trong cuộc sống, lo được cho người thân (những người trong “gia đình thật” đã xây dựng).
- Người thất thế ở đỉnh cao không phải là người to mồm, bạo ngược, đẹp đẽ, mà dùng sự tinh tế để duy trì mọi người, giải quyết mọi chuyện (nhẹ nhàng, thấu hiểu).
- Tổng kết hành trình của người thất thế:
- Chấp nhận sự lạc lõng.Chấp nhận sự giẫm đạp, bắt đầu kiếm sống.Cố gắng, nỗ lực, thấu hiểu người mình gặp.Tìm được đội nhóm.Trở thành người tinh tế điều hòa đội nhóm (không cần làm trưởng nhóm, không sai khiến).
- Lúc này, đội nhóm là của bạn, dòng chảy (tế thủy trường lưu) là bất tận. Đây là “cửa sống” của người thất thế.
- Trật tự trị liệu tối ưu: Các bước trên là một trật tự tối ưu về mặt trị liệu, giúp chiến thắng nhược điểm, không còn cảm thấy là “phần thừa” của xã hội.
ĐIỂM KHỞI ĐẦU CỦA GIAI ĐOẠN NHƯỢC THẾ: MÃN ĐẦU VỤ THỦY (Sương khói đầy đầu) – NHẬN THỨC SỰ THIẾU VẮNG THẾ MẠNH
- Bối cảnh: Dành cho những người nhược thế – sống với “hồ lớn”, “kênh sâu”, lo lắng không biết tương lai ra sao.
- Xuất phát điểm của đa số tầng lớp trung lưu đô thị:
- Không biết rõ thế mạnh cá nhân của mình là gì.
- Có bằng cấp, có thể đi làm, nhưng khi phỏng vấn, không chắc về thế mạnh (chỉ nói chung chung: chịu khó, khéo léo, chăm chỉ cập nhật tin tức, khéo chém gió, sẵn sàng nghe lời).
- Về cơ bản, không có năng lực đặc biệt, không có thế mạnh nổi trội.
- Nhiệm vụ trị liệu/phát triển đầu tiên cho người nhược thế:
- Nhận ra mình không có thế mạnh nào cả: Điều này rất khó chấp nhận, gần như là sỉ nhục (đặc biệt với người đã có tuổi, ví dụ đàn ông 40 tuổi).
- Phải phân biệt: không có gì kém cỏi, nhưng cũng không có gì xuất sắc.
🌫️ GIAI ĐOẠN 2: NHƯỢC THẾ (TIẾP THEO) – HÀNH TRÌNH TÌM KIẾM VÀ PHÁT TRIỂN THẾ MẠNH CÁ NHÂN
- Sự kích thích từ việc “không bằng ai”:
- Người thượng lưu (ưu thế) nếu nghĩ mình không có thế mạnh -> “chết”.
- Người thất thế nếu nghĩ mình không có thế mạnh -> “xong mẹ luôn”, chỉ còn là “cỗ máy sống nốt cuộc đời”.
- Chỉ người trung lưu (nhược thế) mới cần và bị kích thích bởi ý nghĩ này.
- Sức mạnh của việc thừa nhận và nói ra:
- Khi nhiều người trung lưu chấp nhận mình “bình thường”, “công việc chán”, “thu nhập chán”, “chẳng bằng ai”, “không có cơ hội thăng tiến”, “không quen biết ai” VÀ NÓI RA ĐƯỢC điều đó -> họ bắt đầu cố gắng làm tốt nhất những việc được giao. Đây là sự khiêu khích ý chí (provocation of will).
- Lịch sử tiêu dùng: Chính những người trung lưu này, cách đây 20-30 năm, đã cố gắng góp tiền mua TV, tủ lạnh để “sống bằng người khác”, từ đó kích thích nền sản xuất, tài sản tiêu dùng, dòng chảy kinh tế.
🌸 BƯỚC 2 TRONG PHÁT TRIỂN CỦA NGƯỜI NHƯỢC THẾ: LƯU THỦY LẠC HOA (Nước chảy hoa trôi) – CHỌN TẬP THỂ VÀ CỐNG HIẾN
- Ý nghĩa: Thả bông hoa theo dòng nước, trôi đến đâu biết dòng chảy đến đấy.
- Hành động cụ thể:
- Chọn một tập thể:
- Người thất thế chờ người khác giẫm đạp.
- Người nhược thế (có chút gì đó để đi làm) phải chọn một công ty, một công việc, hoặc việc trong gia đình (nếu không đi làm).
- Phân biệt với người thất thế:
- Người thất thế thường tự làm cho họ (osin, bán cá, bán xôi).
- Người nhược thế nên đi làm cho người khác, làm chung với người khác, tham gia một công ty để phát triển. (Người thất thế vào công ty có thể bị đè bẹp).
- Thái độ trong tập thể:
- Nếu đã ý thức mình không bằng ai và không biết phải làm gì, sẽ cố gắng tìm “cái bằng ai” và “làm được gì cho mình” trong quan hệ với người khác.
- “Cứ để cho hoa tùy tiện trôi theo dòng nước”: Góp sức cùng mọi người, ai bảo gì cùng làm, cố gắng làm việc tốt, thúc đẩy doanh số, làm hành chính tốt hơn, quét dọn công ty, đấm bóp cho người mệt, nói điều tích cực về công ty.
- Chọn một tập thể:
- Động lực: Làm những việc đó để cảm giác mình tốt lên, có giá trị hơn.
- Triết lý Lợi kỷ lợi tha (Benefiting self by benefiting others – Đức Thích Ca): Làm việc tốt cho người chính là tốt cho mình. Cố gắng giúp tập thể tốt lên.
💎 BƯỚC 3: THỦY ĐỂ LAO CHÂM (Đáy bể mò kim) – TÌM RA ĐIỀU MÌNH THÍCH VÀ CÓ GIÁ TRỊ
- Ý nghĩa: Sau khi có ý thức cống hiến cho tập thể, bắt đầu tìm được cái mình thích làm, điều mà cuộc đời/tập thể cần ở mình.
- Vấn đề “không biết mình thích gì, đam mê gì”:
- Nhiều bạn trẻ gặp phải.
- Đam mê (passion) là trạng thái cực cao của tinh thần, tương đương nghiện (addiction) – trả giá lớn hơn cho thứ mình muốn làm, cống hiến mọi thứ. Người có đam mê không ai thất bại, họ là một loại thiên tài.
- Đam mê là một hành trình: Tìm sở thích -> Giỏi và kiếm tiền từ sở thích đó -> Có thể thành đam mê.
- Tìm ra “sở thích có giá trị” (mang lại giá cả – price):
- Chỉ khi đã cống hiến cho tập thể, làm việc với mọi người, mới thấy le lói một việc mình rất thích.
- Ví dụ: Người mẹ sống vì gia đình mới thích nấu ăn, quét dọn, gấp quần áo, mua bình hoa. Nếu thấy gia đình là gánh nặng, sẽ không thích.
- Khi sống vượt lên trên lợi ích cá nhân, cảm xúc riêng tư, mới thấy vẻ đẹp trong mỗi việc mình làm -> sẽ có thứ đẹp nhất mình thích (làm báo cáo, quyết toán, gặp khách hàng…).
⛰️ BƯỚC 4: THIÊN SƠN VẠN THỦY (Nghìn núi muôn sông) – NỖ LỰC NÂNG CAO TRÌNH ĐỘ, MỞ RỘNG ĐỐI TƯỢNG
- Ý nghĩa: Sau khi tìm ra sở thích kiếm được tiền, cần nỗ lực nâng cao trình độ và mở rộng đối tượng phục vụ.
- Hai nhánh rẽ:
- Tìm partner (đối tác): Cùng làm (buôn đồng hồ, trà, thời trang). Rủi ro: sau này cướp phần, đánh nhau. Cần sự “tàn nhẫn” để loại bỏ nếu cần.
- Tìm cộng đồng rộng lớn hơn:
- Ví dụ bán đồng hồ: Từ 5 người (phí 5 triệu/người) -> 10 người (50 triệu). Con số không quan trọng bằng việc:
- Tìm cách có chiết khấu (discount) lớn hơn (đăng ký thành viên đặc biệt của Jomashop).
- Mục tiêu: Kiếm 10 triệu/chiếc -> 10 chiếc là 100 triệu.
- Vấn đề: Tìm thêm người sẵn sàng chi 10 triệu tiền công ở đâu?
- Cần những người đã đặt hộ thấy sự tận tụy (dedication) của bạn và giới thiệu.
- Họ phải thấy bạn đáng tin (trustworthy) và yêu nghề (love the job). (Ví dụ: người mua đồng hồ tin người bán có uy tín và mê đồng hồ thật, không tin người bán suông).
- Sức mạnh của tiền bạc đối với người nhược thế:
- “Tiền bạc làm người Nhược thế tỉnh táo”.
- Muốn kiếm nhiều tiền hơn -> tìm cách làm giỏi hơn (giảm giá đóng gói, tìm nguồn hàng rẻ, thay đổi vật liệu sản phẩm…).
- Tiền bạc làm họ muốn trau chuốt từng đường nét công việc (như thợ chế tác đồ đẹp).
- Lợi kỷ lợi tha: Làm tốt hơn cho người khác, bản thân sẽ có điều tốt.
- Hậu quả của việc không tiến bộ:
- Nếu làm hành chính lương 5 triệu, sau 1 năm văn bản vẫn như cũ -> “nhân viên vứt đi”, không có đam mê, vĩnh viễn nhược thế, thèm khát và đố kỵ người ưu thế.
- Sợ lướt Facebook thấy người khác thành công, căm thù app chỉnh sửa ảnh.
- Tiền không xấu nếu là mồ hôi nước mắt:
- Những người nghĩ tiền xấu thường là người kiếm tiền có vấn đề.
- Tiền do khả năng mình mang lại rất quý trọng.
- Quá trình biến sở thích thành đam mê:
- Sự tỉnh táo đến từ việc làm có nhiều tiền hơn từ việc nâng cao tay nghề.
- Thiên sơn vạn thủy là quá trình tìm mọi cách làm tốt hơn việc của mình, mang nhiều giá trị hơn cho người khác, để có được giá cả.
- Thể diện (face, dignity) là cốt lõi với người trung lưu: Muốn được tôn trọng, đánh giá cao, cần đến, tôn vinh.
- Hai bước khó chuyển biến nhất của người nhược thế:
- Thủy để lao châm (tìm ra sở thích kiếm được tiền).
- Thiên sơn vạn thủy (nỗ lực nâng cao trình độ từ sở thích đó).
- Số đông là số đông vì không thích gì cụ thể, hoặc cái thích không giỏi, hoặc cái giỏi không kiếm được tiền (ví dụ: diễn giả giỏi chơi game Half-Life, StarCraft nhưng không mang lại tiền, còn tốn thời gian).
- Con đường hình thành đam mê:
- Bắt đầu từ tư duy vị công (for the public good): sống cho mọi người, cho cái chung, cho tập thể.
- Trong quá trình đó sẽ nảy sinh sở thích.
- Sở thích dần biến thành giá trị, giá trị thành giá cả.
- Không ngăn được quá trình tiến đến đam mê.
TỪ ĐAM MÊ ĐẾN MỞ RỘNG VÀ ĐỘT PHÁ
🏞️ BƯỚC 5 TRONG PHÁT TRIỂN CỦA NGƯỜI NHƯỢC THẾ: PHÓ CHI LƯU THỦY (Thuận theo dòng chảy / Cho nước chảy xuôi) – THỬ NGHIỆM VIỆC MỚI, CHẤP NHẬN “THIỆT” ĐỂ MỞ RỘNG CỘNG ĐỒNG
- Thời điểm: Sau khi đã có thành tựu nhất định từ đam mê (ví dụ: kiếm được 100 triệu – 1 tỷ từ bán đồng hồ), nhưng bắt đầu cảm thấy lượng khách đặt hàng ít đi khi tăng giá hoặc sản phẩm trở nên “khét”.
- Tư duy bậc thầy của người nhược thế thành công (ông chủ một phương):
- Từ bỏ công thức “bán giá khét” để làm cho nhiều người hơn, muốn có cộng đồng (community) và mạng lưới (network) của riêng mình.
- Chuyển từ vị công (vì số đông) sang vô tư (disinterestedness, impartiality): Bán dịch vụ giá rẻ hơn cho nhiều người hơn.
- Ví dụ: Các chủ group sẵn sàng bán đồ giảm giá sâu, cung cấp dịch vụ/tư vấn tốt -> mọi người đổ xô vào mua, giới thiệu lẫn nhau.
- Nguyên tắc phát triển và mở rộng:
- Phải chấp nhận thiệt hơn một chút. Ai không chấp nhận thiệt, không thể phát triển.
- Phó chi lưu thủy ở đây nghĩa là: Sẵn sàng tiếp cận lĩnh vực mới, cách thức mới, thậm chí làm miễn phí (free of charge) cho mọi người miễn là họ thích.
- Vấn đề của người có tài năng:
- Người càng có tài năng càng ít chịu thiệt.
- Ban đầu có thể miễn phí, nhưng sau vài lần sẽ cảm thấy bị lợi dụng, thao túng, hối hận.
- Khó có ai chịu làm miễn phí 6 lần liên tiếp.
- Ngoại lệ: Người có đam mê “quái” trong ngành biết lúc nào lấy tiền, lúc nào không. Có thể làm không cần tiền khi ưng ý hoặc muốn thử cái mới. Sau khi giỏi lĩnh vực/cách làm mới, mới lấy tiền lại.
- “Buông để mở rộng cộng đồng, buông để phát triển cá nhân, chịu thiệt một chút, vô tư một chút” – đây là bước tiếp theo của đam mê.
- Tổng kết lại logic tiến trình của người nhược thế đến đây:
- Chấp nhận mình chẳng là ai, chẳng biết làm gì cho mình.
- Tham gia tổ chức, cố gắng làm cho mọi người, trở nên tốt hơn.
- Tìm được cái mình thích.
- Giá trị quy đổi thành giá cả, sở thích biến thành đam mê.
- Thử nghiệm lan truyền, trở thành người có uy tín, có cộng đồng rộng. -> Bạn đã là một con người khác.
🔥 BƯỚC 6: BÔI THỦY GIA TÂN / BÔI THỦY SA TÂN (Một chén nước dập tắt xe củi cháy) – DÙNG ĐAM MÊ PHỤC VỤ KHÁCH HÀNG ĐẲNG CẤP CAO, TẠO ĐỘT PHÁ
- Bối cảnh: Nhân vật đã là cao thủ (master) trong ngành, cuồng (obsessed), mê (passionate), như “lửa”, “bách khoa toàn thư” về lĩnh vực đó. (Mất khoảng 2 năm tối thiểu để trở thành người đam mê).
- Ý nghĩa của “Bôi thủy gia tân”:
- Nghĩa gốc: Có một chén nước mà định dập lửa trên một xe củi (lực lượng kém cỏi, tưởng không làm được gì).
- Nghĩa trong giới kinh doanh: Chỉ cần một chén nước (giải pháp, sản phẩm, dịch vụ độc đáo của mình) để dập tắt được vấn đề lớn (của khách hàng quan trọng).
- Tư duy người kinh doanh/bươn chải:
- Cái gì người ta không làm được, tôi làm được -> cửa sống.
- Cái gì không ai muốn làm, tôi làm được -> cửa sống.
- Cái gì vô giá trị, tôi biến thành có giá trị -> cửa sống.
- Đi ngược lại thói đời, số đông (ông bà chủ thường như vậy).
- Câu hỏi tiếp theo cho người đã đam mê và nổi tiếng:
- Có thể dừng ở việc sở hữu một cộng đồng, group tốt, bán hàng trong đó.
- Nhưng để đột phá: Có thể qua công việc của mình tiếp xúc với những người đẳng cấp cao hơn (higher class) trong xã hội không? Có thể dùng việc của mình có ích với ai đó quan trọng không?
Để lại một bình luận